पुटिनको खुलेआम दुश्मन कविको निधन

रुसी राष्ट्रपति भ्लादिमिर पुटिनविरुद्ध विरोध प्रदर्शन गर्ने सोभियत भूमिगत साहित्यिक परिदृश्यका प्रमुख व्यक्ति एवं कवि लेभ रुबिनस्टाइनको कारको ठक्करबाट निधन भएको छ ।

रुबिनस्टाइनलाई रुसी अवधारणावादी आन्दोलनको संस्थापकमध्ये एक मानिन्छ । यो एउटा साहित्यिक ‘अभान्ट–गार्डे’ थियो जसले सन् १९७०–१९८० को दशकमा समाजवादी यथार्थवादको आधिकारिक सिद्धान्तको उपहास गरेको थियो ।

“मेरा बुबा लेभ रुबिनस्टाइनको आज निधन भएको छ”, छोरी मारियाले रुसी सञ्चारमाध्यमले उठाएको ‘लाइभजर्नल’ ब्लगमा लेखेकी छन् । ‘कविले छिद्र परेका कार्डहरूमा छोटा कविताहरू लेखेर र रङ्गमञ्चमा ‘नोट कार्ड कविताहरू’ पढेर कविता र रङ्गमञ्चको बिचमा आफ्नै शैली निर्माण गर्नुभएको थियो ।’

लाइब्रेरियनका रूपमा उनको दैनिक कार्य र सोभियत कालको नोकरशाहीले उनको प्रदर्शनलाई प्रेरित गर्यो जसमा हास्यास्पद कमेडी र सुधारको संयोजन थियो ।

मानवअधिकार सङ्गठन मेमोरियलले लेखकलाई श्रद्धाञ्जलि दिँदै भनेको छ, “काव्यात्मक, चतुर र व्यङ्ग्यपूर्ण उहाँ आफैँमा विश्वलाई बुझ्ने माध्यम हुनुहुन्थ्यो । सोभियत सङ्घको पतनपछि उहाँले ख्याति पाउनुभयो र उहाँको कामलाई व्यापकरूपमा प्रकाशित गरियो ।”

रुबिनस्टाइन पुटिन सरकारको खुलेआम दुश्मन थिए र क्रेमलिनको बढ्दो दमन तथा मानवअधिकारको उल्लङ्घनविरुद्ध नियमितरूपमा विरोध गर्थै। पुटिनले युक्रेनमाथि व्यापकस्तरमा आक्रमण सुरु गरेपछि रुबिनस्टाइनले अन्य प्रसिद्ध लेखकहरूसँग मिलेर ‘आपराधिक युद्ध’ र क्रेमलिनको ‘झुट’ को निन्दा गरिएको खुला पत्रमा हस्ताक्षर गरेका थिए ।

छयत्तर वर्षीय रुबिनस्टाइनलाई जनवरी ८ मा मस्कोमा एक कारले ठक्कर दिएको थियो र गम्भीर अवस्थामा अस्पतालमा भर्ना गरिएको थियो । मस्कोको यातायात विभागका अनुसार रुबिनस्टाइनले सडक पार गर्दै गर्दा चालकले गति सुस्त बनाएनन् । एएफपी