एलन मस्क: विश्वका सबैभन्दा धनी उद्योगपतिको अद्भुत कथा !

एलन मस्कलाई नचिन्ने सायदै कोही होलान् ! एलन मस्क विश्वका सबैभन्दा व्यक्ति हुन् । मस्क आफ्ना स्वतन्त्र विचार, फरक कार्यशैली र सिधा जवाफ दिने कलाको लागि पनि प्रसिद्ध छन् ।

मस्कको  जन्म २८ जून, १९७१ मा भएको हो । उनी स्पेसएक्सका संस्थापक, सीईओ र प्रमुख ईन्जिनियर हुन्। उनी टेस्ला इंकको प्रमुख,  बोरिंग कम्पनीका संस्थापक र न्यूरालिंक तथा ओपनएआईको सह-संस्थापक पनि हुन्। सेप्टेम्बर २६, २०२२ सम्ममा लगभग २३८ बिलियन डलरको अनुमानित नेटवर्थको साथ, मस्क ब्लूमबर्ग बिलियनेयर्स इन्डेक्स र फोर्ब्सको रियल-टाइम अर्बपतिहरूको सूची अनुसार विश्वको सबैभन्दा धनी व्यक्ति हुन्। 

मस्क दक्षिण अफ्रिकाको प्रिटोरियामा जन्मिएका थिए र हुर्केका थिए। उनले १७ वर्षको उमेरमा क्यानडा जानुअघि प्रिटोरिया विश्वविद्यालयमा शिक्षा लिएका थिए र क्यानाडामा जन्मिएकी आमामार्फत नागरिकता प्राप्त गरेका थिए। दुई वर्षपछि उनले क्वीन्स युनिभर्सिटी (ओन्टारियो) बाट म्याट्रिक गरे र पेन्सिलभेनिया विश्वविद्यालयमा स्थानान्तरण गरे, जहाँ उनले अर्थशास्त्र र भौतिकविज्ञानमा स्नातक डिग्री प्राप्त गरे। उनी सन् १९९५ मा स्ट्यानफोर्ड युनिभर्सिटीमा भाग लिन क्यालिफोर्निया गए तर उनले आफ्नो भाइ किम्बलसँग वेब सफ्टवेयर कम्पनी जिप २ को सह-स्थापना गर्दै व्यावसायिक क्यारियर पछ्याउने निर्णय गरे। यस स्टार्टअपलाई कम्पाकले सन् १९९९ मा ३० करोड ७० लाख डलरमा खरिद गरेको थियो । सोही वर्ष, मस्कले अनलाइन बैंक X.com सह-स्थापना गरे, जुन २००० मा कन्फिनिटीमा मर्ज भएर PayPal बन्यो। Ebay ले सन् २००२ मा PayPal १.५ अर्ब डलरमा खरिद गरेको थियो ।

सन् २००२ मा मस्कले स्पेसएक्स, एक एयरोस्पेस निर्माता र अन्तरिक्ष यातायात सेवा कम्पनी स्थापना गरे । उनी यसका सीईओ र प्रमुख ईन्जिनियर हुन्। सन् २००४ मा, उनी इलेक्ट्रिक वाहन निर्माता टेस्ला मोटर्स, इंक (हाल टेस्ला, इंक) मा प्रारम्भिक लगानीकर्ता थिए। पछि, उनी यसको अध्यक्ष र उत्पादन आर्किटेक्ट बने, अन्ततः २००८ मा सीईओको पद ग्रहण गरे। सन् २००६ मा, उनले सोलारसिटी, एक सौर्य ऊर्जा कम्पनी सिर्जना गर्न मद्दत गरे जुन पछि टेस्लाद्वारा अधिग्रहण गरिएको थियो र टेस्ला ऊर्जा बनेको थियो। 

यस्तै, सन् २०१५ मा मस्कले मैत्रीपूर्ण आर्टिफिसियल इन्टेलिजेन्स (एआई) लाई बढावा दिने एक गैर-लाभकारी अनुसन्धान कम्पनी ओपनएआईको सह-स्थापना गरे। सन् २०१६ मा उनले मस्तिष्क-कम्प्युटर इन्टरफेसहरू विकास गर्न केन्द्रित न्यूरोटेक्नोलोजी कम्पनी न्युरालिंकको सह-स्थापना गरे र उनले टनेल निर्माण कम्पनी द बोरिंग कम्पनी स्थापना गरे। मस्कले हाइपरलूप हाई-स्पीड भ्याक्ट्रेन यातायात प्रणाली प्रस्ताव गरेका छन् र मस्क फाउन्डेसनका अध्यक्ष हुन्, जसले वैज्ञानिक अनुसन्धान र शिक्षामा दान दिन्छ।

मस्कको कोभिड–१९ महामारीका बारेमा गलत सूचना फैलाउने र राजनीति र विभिन्न प्रविधिसम्बन्धी विवादास्पद दृष्टिकोणलाई बढावा दिनेजस्ता अवैज्ञानिक र विवादास्पद अभिव्यक्ति दिएको भन्दै आलोचना हुँदै आएको छ । सन् २०१८ मा अमेरिकी सेक्युरिटीज एण्ड एक्सचेन्ज कमिसन (एसईसी) ले मस्कविरुद्ध टेस्लाको निजी अधिग्रहणका लागि आर्थिक सहयोग प्राप्त गरेको भनी ट्वीट गरेको भन्दै मुद्दा दायर गरेको थियो । उनी एसईसीसँग बसे तर अपराध स्वीकार गरेनन् । बरु उनले अस्थायी रूपमा टेस्ला अध्यक्षबाट राजीनामा दिए। 

यसरी, एक पछि अर्को उद्यममा सफलता हासिल गर्दै अगाडि बढेका एलन मस्क एक साहसी र बहु-प्रतिभाशाली व्यक्ति हुन् । उनको जीवनी विश्वमा केही फरक काम गर्न चाहने व्यक्तिहरुको लागि एक उत्प्रेरक कथा हो ।