जेम्स वेब टेलिस्कोपले पत्ता लगायो अहिलेसम्मकै सबैभन्दा ठूलो ‘ब्ल्याक होल’

नासाको जेम्स वेब टेलिस्कोपले हरेक दिन आश्चर्यजनक खोजहरू गर्छ । अब नासाको यो टेलिस्कोपले अन्तरिक्षमा ठूलो खोज गरेको छ ।

जेम्स वेब टेलिस्कोपले ब्रह्माण्डको सुरुदेखि नै पत्ता लागेको सबैभन्दा पुरानो र सबैभन्दा टाढाको ‘ब्ल्याक होल’ पत्ता लगाएको छ । यो ‘ब्ल्याक होल’ले आफ्नो होस्ट ग्यालेक्सीलाई निलिरहेको खगोलविद्हरूले बताएका छन् ।

क्याम्ब्रिज विश्वविद्यालयका वैज्ञानिकहरूको अन्तर्राष्ट्रिय टोलीले यो ब्ल्याकोल पत्ता लगाएको छ । तिनीहरूले जेम्स वेब स्पेस टेलिस्कोपको साथ सबैभन्दा पुरानो ज्ञात ब्ल्याक होल अवलोकन गरे । अनुसन्धान टोलीका अनुसन्धानकर्ताहरूले उक्त ब्ल्याक होल १३ अर्ब वर्षभन्दा पुरानो भएको बताएका छन् । यसको मतलब यो बिग ब्याङ्गको करिब ४० करोड वर्ष पछिको कुरा हो ।

ब्ल्याक होलहरू सामान्यतया सुपरनोभा विस्फोटमा ठूला ताराहरू मर्ने र गुरुत्वाकर्षण बलका कारण तिनीहरूको कोरहरू पतन हुँदा बनाइन्छ । यसको कारण, गुरुत्वाकर्षण पुल सिर्जना हुन्छ, जुन यति बलियो हुन्छ कि प्रकाश पनि बाहिर निस्कन सक्दैन ।

केही ब्ल्याक होलहरू तारकीय टकरावबाट बनेका हुन्छन्, जबकि केही प्रारम्भिक ब्रह्माण्डका ब्ल्याक होलहरू, जसलाई ‘डायरेक्ट कोलाप्स ब्ल्याक होल’ भनिन्छ, एक अर्कामा प्रारम्भिक आकाशगंगाहरूको प्रभावबाट मात्र बन्छन् ।

खगोलविद्हरूले यो ब्ल्याक होल ताराको मृत्युको कारण बन्न नसक्ने विश्वास गर्छन् । ब्रह्माण्ड सृष्टि भएको ४० करोड वर्षपछि यो ठाउँमा रहेको उनीहरुको भनाई छ । अन्तरिक्षको दृष्टिकोणबाट हेर्दा कुनै पनि खगोलीय पिण्ड अपेक्षाकृत छोटो समयमा यति ठूलो हुन नसक्ने कि मरेपछि यति ठूलो ब्ल्याक होल बन्न सक्ने वैज्ञानिकहरूले अनुमान गरेका छन् ।

क्याम्ब्रिज युनिभर्सिटीका खगोलविद् रोबर्ट मायोलिनोले ब्रह्माण्डमा यति ठूलो ब्ल्याक होल यति छिटो बढ्न सम्भव नभएको बताए । सिद्धान्त अनुसार, त्यहाँ पर्याप्त समय छैन । त्यसैले वैकल्पिक परिदृश्यको मद्दत लिनुपर्छ । खगोलविद्हरू विश्वास गर्छन् कि ब्ल्याक होल यसको हालको आकारमा बनेको हुन सक्छ, वा यसले पहिले सोचेको भन्दा पाँच गुणा छिटो पदार्थ खपत गरिरहेको हुन सक्छ ।

मायोलिनोले बताए कि यो ब्ल्याक होलले अनिवार्य रूपमा हरेक पाँच वर्षमा सम्पूर्ण सूर्यलाई खाइरहेको छ । हामीले सोचेको भन्दा धेरै छ । ब्ल्याक होलले यसको होस्ट ग्यालेक्सी निलिरहेको छ, जुन पहिलो पटक २०१६ मा अवलोकन गरिएको थियो ।