महाभारतका अनौठाे नाता सम्बन्ध !

छल, ईर्श्या, विश्वासघात र बदलाले भरिएको महाभारतको सम्बन्ध र तिनीहरुको द्वन्द्व अनि प्रेम, एक्लोपन र त्यागले भरिएको छ । जानौं महाभारतका यी १० अनौठा सम्बन्ध :

१. धृतराष्ट्र, पाण्डु र विदुर : गंगाका छोरा भीष्मको प्रतिज्ञापछि सत्यवतीले शान्तनुबाट २ छोराहरू जन्माइन् । पहिलो छोरा चित्रगन्ध रोगका कारण मरे र दोस्रो छोरा विचित्रवीर्यको सन्तान नभएपछि सत्यवतीका पराशरका छोरा वेदव्यासले विचित्रवीर्यकी पत्नी अम्बिकाको गर्भबाट धृतराष्ट्रलाई जन्म दिए भने अम्बालिकाको गर्भबाट पाण्डुको जन्म भयो । यसैबीच, वेदव्यासको पुत्र विदुर, दासीबाट जन्मिए ।

२. १०० कौरवहरू : धृतराष्ट्रबाट गान्धारीको कुनै छोरा नभएपछि सत्यवतीले छोरालाई वेदव्यास भनिन् र वेदव्यासका कारण गान्धारीले गर्भधारण गरिन् । उनको कोखबाट ९९ छोरा र दुशला नामकी छोरी जन्मिए । वेदव्यासका कारण धृतराष्ट्रको जन्म भएको हो, त्यसो भए ९९ कौरवसँग धृतराष्ट्रको के सम्बन्ध थियो ?

३. कृष्णकी फुपु कुन्ती : कुन्ती, महाराजा पाण्डुकी पत्नी र तीन पाण्डवकी आमा, भगवान कृष्णकी फुपु अर्थात् वासुदेवजीकी बहिनी थिइन् । कुन्तीलाई उनको कुमारीत्वमा महर्षि दुर्वासाले वरदान दिएका थिए, जसको कारण उनले कुनै पनि देवतालाई पुकार्न र उनीहरूबाट सन्तान प्राप्त गर्न सक्थिन् । त्यसैले उनले सूर्यलाई पुकारिन् र कर्णलाई जन्म दिइन् ।

४. पाँच पाण्डवहरू : पाण्डुका दुई पत्नीहरू थिए । कुन्ती र माद्री । कुन्तीले धर्मराजबाट युधिष्ठिर, इन्द्रबाट अर्जुन, पवनदेवबाट भीमलाई जन्म दिएकी थिइन् भने माद्रीले पनि अश्विनकुमारहरूसँग मिलेर नकुल र सहदेवलाई जन्म दिइन्।

५. द्रौपदीका पाँच पति : द्रौपदीको आफ्ना पतिहरूसँगको सम्बन्ध पनि अनौठो थियो । महाभारतमा द्रौपदी एक मात्र महिला थिइन् जसले ५ जना पुरुषलाई आफ्नो पति बनाइ प्रत्येकबाट एउटा छोरालाई जन्म दिइन् ।

६. श्री कृष्णको समाधि दुर्योधन : श्री कृष्णका ८ पत्नीहरू थिए, जसमध्ये एकको नाम जामवन्ती थियो । श्रीकृष्ण र जामवन्तीको छोराको नाम साम्ब थियो । यस साम्बले दुर्योधनकी छोरी लक्ष्मणसँग विवाह गरे । यसरी दुर्योधन र श्रीकृष्ण दुवै एकअर्काको नजिका थिए ।

७. वत्सला : अर्जुनका छोरा अभिमन्युकी पत्नी वत्सला बलरामकी छोरी थिइन् । बलरामकी बहिनी सुभद्रा अर्जुनकी पत्नी थिइन् । सुभद्राका छोरा अर्जुनले बलरामकी छोरी वत्सलासँग विवाह गरे । अभिमन्युको पनि महाराज विराटकी छोरी उत्तरासँग विवाह भएको थियो ।

८. युयत्सु : धृतराष्ट्रको पनि एक छोरा युयत्सु थियो । युयुत्सु एक वैश्य महिलाका छोरा थिए । वास्तवमा, युयुत्सुको जन्म भएको दासीसँग धृतराष्ट्रको सम्बन्ध थियो । युयुत्सुले अन्तिम क्षणमा पाण्डवहरूको साथ दिए ।

९. श्रीकृष्ण इरावणकी पत्नी बने : अर्जुनका छोरा इरावनले आफ्नो पिताको विजयको लागि आफूलाई बलिदान दिएका थिए । बलिदान गर्नुअघि उनको अन्तिम इच्छा मृत्युअघि विवाह गर्ने थियो । तर यो बिहेका लागि कोही केटी तयार भएनन् किनभने बिहेपछि उनको श्रीमानको मृत्यु हुने थियो । यस अवस्थामा भगवान कृष्णले मोहिनीको रूप धारण गरे र इरावणसँग विवाह गरे ।

१०. काकीकी छोरीसँग विवाह : भगवान कृष्णका आठ पत्नीहरू मध्ये एक साथी थिइन् । वन विहारमा एक दिन कृष्ण अर्जुनसँग उज्जयिनी गए र त्यहाँबाट राजकुमारी मित्रविन्दलाई स्वयंवर गरेर ल्याए । मित्रवृन्द अवंतीका राजा जयसेनाकी छोरी (राजकुमारी) थिइन् । उनका भाइहरूको नाम विन्द र अनुविन्द थियो । दुवै कौरवका सदस्य थिए । पौराणिक मान्यता अनुसार मित्रविन्द उनकी काकीकी छोरी थिइन् ।

एजेन्सी